“Het debat in de maatschappij en in de politiek over gezondheid gaat hoofdzakelijk over zorg. Dat is verklaarbaar: daar is de urgentie om dingen anders aan te pakken het best voelbaar. Maar het is maar één kant van de medaille. Sociale problematieken zoals armoede, gebrek aan scholing, stress en eenzaamheid hebben bij elkaar genomen een grotere impact op iemands welbevinden en gezondheid dan gezondheidszorg, heeft een beroemd Amerikaans onderzoek uitgewezen.

Verkeerd dominant perspectief
“De druk op de zorg is reëel, maar het zou niet het dominante perspectief moeten zijn van waaruit we naar oplossingen zoeken voor de toekomst. Het zorgt er namelijk voor dat we denken en handelen vanuit ons zorgstelsel, en niet vanuit degene voor wie we het doen: de burger.

Sociale interventies zijn geen preventiemaatregel
“Die denkfout zie ik bijvoorbeeld als het gaat over interventies om sociale problematiek aan te pakken. Binnen de context van de zorgtransitie worden deze vaak gelabeld als ‘preventiemaatregelen’. Blijkbaar zien we deze maatregelen als middelen om te voorkomen dat iemand met problemen een professional met werk opzadelt.

Bieden wat iemand nodig heeft
“Dat vind ik vrij aanmatigend. Een professional die iemand met schulden begeleidt of eenzaamheid bestrijdt, doet volgens mij niet aan preventie. Die biedt gewoon de enige juiste oplossing: zorgen dat die persoon de dingen kan doen die in diens leven belangrijk zijn.

Het mes snijdt aan twee kanten
“Een ander argument om de zorgtransitie te verbreden (het woord alleen al beperkt het denkkader), is dat betere afspraken in het welzijnsdomein bijdragen aan het verlichten van de druk op de zorg. Neem een initiatief als ‘Welzijn op recept’ waar de regio Haaglanden aan deelneemt. Dat maakt hulp toegankelijker en vergroot het welbevinden van burgers. Tegelijkertijd maakt het ook het werk van professionals makkelijker en leuker.

Zorgmiddelen overhevelen naar het welzijnsdomein
“Laten we niet alleen de gezondheidszorg, maar ook alle andere gezondheidsfactoren in beschouwing nemen. En daar hoort dan ook de eerlijke vraag bij: waaraan geven we ons geld uit? Niet denkend vanuit de behoefte die we als zorgaanbieder voelen, maar vanuit de behoefte die burgers hebben. Het standpunt van verzekeraars is dan: er moet minder geld naar de zorg, en meer naar het sociaal domein.

De ultieme oplossing: langdurige samenwerking
“Wat helpt, zo leert mijn ervaring, is het aangaan van een langdurige samenwerking waar alle partijen in investeren. Haaglanden Gezonder! is daar een goed voorbeeld van. Alleen dan ga je elkaar snappen, ontstaat er vertrouwen om samen afspraken te maken en durf je elkaar ook aan te spreken op het nakomen daarvan. Je kunt je dan beter in elkaars standpunt verplaatsen. Bovendien: als je langer samenwerkt, middelen de kosten en baten zich op den duur uit.”